سند الحاق ایران به پیمان مودت و همکاری آ.سه.آن در سنگاپور امضا شد - آناسی

برای دیدن توسعه یافته ترین شهر آسیا، با تور سنگاپور همراه شوید.

به گزارش گروه سیاست خارجی خبرنگاران، محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه ایران که به دعوت همتای سنگاپوری خود و به منظور شرکت در پنجاه و یکمین اجلاس وزرای خارجه اتحادیه آ.سه.آن و برای امضای پیمان مودت جمهوری اسلامی ایران و اتحادیه کشورهای جنوب شرق آسیا (آ.سه.آن) و بعد از سفری دو روزه به سریلانکا، شب گذشته وارد سنگاپور شد، امروز (پنجشنبه) سند الحاق جمهوری اسلامی ایران به پیمان مودت و همکاری اتحادیه آ.سه.آن (TAC) را امضا کرد.

ظریف همچنین ضمن شرکت در نشست وزرای خارجه در حاشیه این اجلاس با بعضی از همتایان خود از جمله وزرای خارجه ترکیه، ژاپن، فیلپین و مالزی دیدار و گفت وگو کرد.

بهرام قاسمی سخنگوی وزارت امور خارجه پیش از این درباره درباره سفر ظریف به سنگاپور و امضای این سند گفته بود: اجماع در کشورهای جنوب شرق آسیا در پذیرش ایران به عنوان عضو پیمان مودت (TAC) با اتحادیه آ.سه.آن، حاکی از اهمیت روابط و تعامل با ایران به عنوان یک قدرت مهم و تاثیرگذار در معادلات منطقه ای و بین المللی توسط تمام اعضای این اتحادیه است.

وی هشتم مرداد ماه در نشست هفتگی با خبرنگاران نیز درباره امضای این سند گفته بود: این سند بایستی در مجلس و همچنین در شورای نگهبان مورد تصویب قرار می گرفت که این مراحل طی شد و با توجه به آماده شدن سند و دعوت وزیر خارجه سنگاپور، آقای ظریف به این کشور سفر می نماید اما قبل از سنگاپور هم فردا (سه شنبه) به سریلانکا می رود.

به گزارش فارس، اتحادیه کشورهای جنوب شرق آسیا که بیشتر با نام اختصاری آسه آن شناخته می گردد، یک سازمان بین المللی سیاسی، مالی و فرهنگی در آسیای جنوب شرقی است.

این سازمان در 8 اوت 1967 توسط تایلند، اندونزی، مالزی، سنگاپور و فیلیپین برای همبستگی علیه گسترش کمونیست ها در ویتنام و شورش های درون مرزهای خود این کشورها تأسیس شد.

سازمان مذکور در حال حاضر 10 عضو دارد و اندونزی، مالزی، فیلیپین، سنگاپور و تایلند از اعضای اولیه آن هستند و بعدها برونئی، ویتنام، لائوس، میانمار و کامبوج نیز به آن پیوستند.

پیمان مودت و همکاری آ.سه.آن که به پیمان اول بالی نیز شهرت دارد، در فوریه سال 1976 توسط کشورهای اندونزی، مالزی، تایلند، فیلیپین و سنگاپور که در آن موقع اعضای آسه آن را تشکیل می دادند، به امضا رسید. سایر اعضای آسه آن به تدریج و بعد از عضویت در آسه آن این پیمان را امضا کردند.

معاهده مذکور در واقع دستورکاری برای رفتار دولت های عضو آسه آن با یکدیگر بوده و دو اصل حل و فصل مسالمت آمیز اختلافات و عدم مداخله در امور داخلی یکدیگر مورد توجه جدی آن است.

مهم ترین هدف این معاهده کوشش کشورهای عضو برای برقراری صلح دائمی، همبستگی و اتحاد همیشگی و همکاری های مردمی بوده است. بر اساس مفاد این معاهده، امضانمایندگان آن باید اختلافات خود را به صورت صلح آمیز و به وسیله مشاوره و گفت وگو حل نمایند. بنابراین هدف این پیمان گسترش همکاری در زمینه های مختلف از جمله توسعه مالی و صلح و ثبات در جنوب شرقی آسیا بوده و احترام به استقلال، حاکمیت، برابری، تمامیت ارضی و هویت همه ملت ها از جمله اصول مهم این پیمان به شمار می روند.

از نظر معاهده مذکور پیوستن دیگر کشورها اعم از کشورهای حاضر در منطقه یا خارج از آن مجاز است. ماده 18 معاهده به مسئله پیوستن کشورها به معاهده پرداخته است و بر اساس این ماده امکان پیوستن دیگر کشورهای منطقه (به جز امضانمایندگان اولیه آن) پیش بینی شده است. در راستای زمینه سازی برای پیوستن دیگر کشورها به این معاهده و در واقع در راستای تحقق هدف آ سه آن مبنی بر موضوع قرار دریافت در تحولات و مهندسی منطقه، این ماده طی دو مرحله و در سال های 1987 و 1998 اصلاح شد. بر اساس اصلاحات فوق الذکر الحاق کشورهای خارج از منطقه به این معاهده مجاز بوده و منوط به رضایت کشورهای عضو آسه آن است.

در حال حاضر به غیر از 10 عضو آسه آن، 22 کشور دیگر به همراه اتحادیه اروپا این معاهده را امضا نموده اند. با تصویب الحاق 4 کشور دیگر در نشست لائوس در ژوئیه 2016، در حال حاضر مجموعا تعداد 36 کشور به این پیمان ملحق شده و اصول مندرج در آن را به عنوان مبنا و پایه تنظیم روابط و رفتار با کشورهای منطقه پذیرفته اند. آسه آن در ارتباط با تمایل دیگر کشورها به منظور پیوستن به این پیمان سه معیار کلی را در نظر می گیرد.

از آنجا که الحاق به این پیمان به عنوان پیش شرط اصلی برقراری روابط سازماندهی شده و منظم با آسه آن تلقی می گردد، از 1390 کوشش ها برای پیوستن ایران به پیمان مذکور آغاز شد. در راستای همین اقدامات در سال 1392 نامه ای رسمی به امضای علی اکبر صالحی وزیر وقت امور خارجه خطاب به همتای برونیایی اش به عنوان رئیس دوره ای آسه آن مبنی بر تمایل جمهوری اسلامی ایران برای پیوستن به پیمان مودت و همکاری ارسال شد. از این مقطع کوشش ها و رایزنی های سیاسی فراوانی در مرکز و نمایندگی های حوزه برای لابی با مقامات کشورهای آسه آن به منظور جلب حمایت آنها به عمل آمد که به صورت مختصر می توان به اقداماتی همچون برگزاری دو دور جلسه توجیهی مدیرکل منطقه ای با سفرا آسه آن در تهران، طرح موضوع الحاق ایران در سفر دوره ای ظریف وزیر امور خارجه به کشورهای منطقه در اسفند ماه 94 اشاره نمود.

قرار بود سند الحاق ایران به پیمان مودت و همکاری آسه آن از سوی محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه کشورمان در اجلاس وزرای خارجه آسه آن در لائوس در تاریخ 6 سپتامبر 2016 برابر با 16 شهریور 1395 امضا گردد که این سفر انجام نشد.

بهرام قاسمی سخنگوی وزارت خارجه 15 شهریور 1395 در نشست هفتگی با خبرنگاران در پاسخ به سؤال خبرنگار فارس درباره عدم انجام سفر ظریف به لائوس برای امضای پیمان مودت و همکاری آ.سه.آن گفت: تصور ما بر این بود که می توانیم در اجلاس مذکور این سند را امضا کنیم، تفاهمات اجرا شده و تمام کارها بین ما و آسه آن اجرا شده است.

قاسمی یادآور شد: ولی در مکاتباتی که اخیرا با دبیرخانه آسه آن در اندونزی داشتیم، یک موضوع جدید را پیدا کردیم که دیدیم هنوز پروسه یا فرآیند داخلی امضای این پیمان مودت کاملا انجام نشده است و لذا آن را به دلیل احترامی که برای نهادهای درون حاکمیتی قائلیم به بعد موکول کردیم که این پروسه انجام و فرآیند طی گردد و بعد امضا صورت گیرد.

سخنگوی دستگاه دیپلماسی با بیان اینکه امضای این پیمان قطعی است و تفاهمات آن اجرا شده، اعلام کرد: پیوستن ایران به این پیمان دو سه سال پیش به مجلس شورای اسلامی رفته بود و به دلایلی در یک مقطع خاص متوقف شد و الان دریافتیم که این روند و فرآیند در مجلس هنوز کامل نیست، به همین خاطر ترجیح دادیم بعد از تصویب نهایی این پیمان را بعدا امضا کنیم.

فیلم امضای این سند در زیر قابل مشاهده است.