طراحی برج آزادی در یک مسابقه؟! - آناسی

جهت دریافت مشاوره خدمات چاپ کاتالوگ ارزان از بهترین و مجربترین طراحان کشور همراه ما باشید. از طراحی تا چاپ کاتالوگ های تبلیغاتی حرفه ای را با بهترین قیمت از ما بخواهید.

دهم شهریور 1345 بود که روزنامه اطلاعات در صفحه نخست خود آگهی مربوط به یک مسابقه را منتشر کرد: مسابقه طرح ساختمان شهیاد که بعد ها برج آزادی نام گرفت.

طراحی یادمانی را بین معماران ایرانی به مسابقه گذاشته و علاقه مندان تا دهم آبان ماه 1345 فرصت دارند طرح های خود را به دفتر مرکزی جشن ها تحویل دهند؛ در بند سوم این آگهی آمده: بنا باید به تناسب میدان طرح گردد، ولی حداکثر ارتفاع ساختمان (از نظر مجاورت فرودگاه) از چهل و پنج متر نباید تجاوز کند.

سال ها پیش از برگزاری این مسابقه، قرار بود میدانی وسیع در بلوار آیزنهاور-که به فرودگاه مهرآباد منتهی می شد- ساخته و بنایی یادمانی به مناسبت جشن های 2500 ساله نیز در آن احداث گردد.

از آنجا که واژه دروازه تمدن بزرگ در دهه چهل و با درآمد هنگفتی که از فروش نفت نصیب اقتصاد ایران شد، تبدیل به یکی از واژه های محبوب محمدرضا شاه شده بود، در ابتدا ایده ای مطرح شد مبنی بر اینکه این دروازه تمدن در شهر عینیت پیدا کند و نمادی شبیه به این تعبیر جاه طلبانه در پایتخت ساخته گردد.

مهندس امیر نصرت منقح و یوسف شریعت زاده و همکارانشان که آن روز ها به عنوان تیمی از معماران زبده ایران شناخته می شدند، بنایی نمادین شبیه به طاق نصرت های ایرانی را طراحی کردند، اما طرح مورد قبول قرار نگرفت؛ در نهایت تصمیم بر این شد که با برگزاری مسابقه و فراخوان عمومی از معماران دعوت گردد تا طرح های خود را ارائه نمایند.

آبان ماه همان سال، دفتر جشن ها با جوانی بیست و چهار ساله تماس گرفت و به او اعلام شد طرحی که برای شرکت در مسابقه ارائه نموده است نزدیکترین طرح به خواسته هیأت داوران بوده و پذیرفته شده است. حسین امانت شاگرد هوشنگ سیحون بود و آشنایی خوبی با تاریخ و معماری ایرانی داشت. امانت این بنا را با الهام از المان های معماری ایرانی از دوره ساسانی تا دوران اسلامی طراحی کرد.

او درباره طراحی این بنای یادمانی می گوید: برج طوری طراحی شده که معطوف به حقیقت، جوهره و عمق فرهنگ ایران است.

یعنی با توجه به آنچه در طول تاریخ بر ایران رفته و عظمتی که در تاریخ این کشور است، ساخته شده امانت که به تازگی از دانشکده معماری دانشگاه تهران فارغ التحصیل شده بود، در نخستین تجربه جدی خود، بنایی را طراحی کرد که در مقاطع مختلف تاریخ به عنوان نمادی در میان خیل بزرگ جمعیت خودنمایی کرد.

به تعبیر حسین امانت: این بنا مثل یک پدر مردم را در آغوش گرم خود گرفته، پدری که از 2 - 3 هزار سال قبل آنجا بوده. امانت پروژه ساخت برج را در سال 1346 با یاری دوستانش منوچهر ایرانپور، سعید خرمیان و روح الله نیک خصال شروع کرد.

بنایی که قوس میانی آن ملهم از طاق کسری ساسانی و کاشیکاری و مقرنس آن تداعی نماینده معماری بنا های اسلامی است. فضای سبز اطراف بنا با الهام از باغ های ایرانی طراحی شده و قرار بود پیاده راهی باشد برای تفرج پایتخت نشینان.

منبع: روزنامه ایران