کرونا چه برسر اقتصاد دنیا می آورد؛ اولین حدس ها درباره خسارت های زلزله ویروس چینی بر اقتصاددنیا - آناسی

به گزارش خبرنگاران مجتبی فتاحی خبرنگار در گزارشی نوشت: براساس پیش بینی پژوهشکده اقتصادی آکسفورد، با توجه گسترش این ویروس به مناطق خارج از قاره آسیا امکان نزول 3/ 1 درصد اقتصاد جهانی چندان دور از ذهن نیست. به این ترتیب، 1100 میلیارد دلار از کل درآمد جهانی کاسته خواهد شد. مدل سازی این پژوهشکده از تاثیر ویروس کرونا بر اقتصاد جهان نشان می دهد که هم اکنون نیز اثرات مخرب از چین به سایر نقاط جهان سرایت نموده است. با تعطیلی کارخانه ها مواد اولیه بسیاری از شرکت ها نیز به اتمام رسیده و منجر به تعطیل شدن خط فراوری کارخانه های وابسته به مواد در سایر قاره ها شده است.

تکانه کرونا به ابرکمپانی ها

اولین تکانه جدی به شرکت های عظیمی که به نیروی کار و مواد خام چین وابسته هستند با بیانه ای از شرکت اپل آشکار شد. این شرکت به سرمایه گذارانش اعلام نموده که به هدف درآمد فصلی پیش بینی شده نخواهد رسید؛ چراکه عرضه بعضی از محصولات از جمله آی فون تحت تاثیر بحران کرونا در بازار های چین به فروش نرسیده اند.فقدان قطعه برای فراوری: خودرو سازان انگلیسی از جمله جگوار و لندرور تا چند روز آینده به دلیل کمبود قطعات خودرو که پیش از این از چین وارد می شدند، تعطیل خواهند شد.پژوهشکده اقتصادی آکسفورد پیش بینی نموده است نرخ فراوری ناخالص داخلی چین از 6 درصد سال گذشته در امسال به 4/ 5 درصد کاهش پیدا خواهد نمود و در صورتی که مناطق بیشتری در آسیا با این ویروس درگیر شوند فراوری ناخالص داخلی جهان حدود 400 میلیارد دلار،که معادل 5/ 0 درصد افت اقتصاد جهانی است، افت می نماید. چنانچه این ویروس در ورای مرز های آسیا گسترش پیدا کند و تبدیل به یک اپیدمی جهانی گردد آنگاه فراوری ناخالص جهان 1100 میلیارد دلار نزول خواهد نمود که معادل 3/ 1 درصد از کل فراوری جهان است. این حجم از کاهش درست به اندازه محو شدن فراوری سالانه کشوری مانند اندونزی است که شانزدهمین اقتصاد عظیم جهان تلقی می گردد. سناریو های این پژوهشکده، ضربه وارد بر اقتصاد جهان را نتیجه ای از کاهش مصارف کلی، مسافرت و توریسم و همچنین مقادیری از تکانه های شدید در بازار های سهام که باعث کاهش حجم سرمایه گذاری می گردد، می داند. دیگر پژوهشکده مشاوره ای به نام کاپیتال اکونومیکس بر اساس مطالعات اجرا شده شرایط کنونی این ویروس را در چین همچنان در حال گسترش می داند. همچنین موضوعی که تا به امروز غیرشفاف باقی مانده این است که پیش از اجرای قوانین قرنطینه در حول کمربند مرکزی چین پتانسیل رشد بیکاری و کاهش نرخ دستمزد در سراسر این مناطق گردد. حدود 85 درصد از بازار های سهام وارد لیستی شدند که نشان می دهد این شرکت ها به اندازه کافی در صندوق های خود دارایی به منظور پرداخت دستمزد های نرمال برای مدت 6 ماه بدون هیچ گونه درآمد به مرور فلج خواهد شد.

کرونا پیش بینی رشد اقتصاد جهانی در سال2020 را کاهش داد

سازمان همکاری و توسعه اقتصادی OECD با هشدار درباره تاثیر شیوع ویروس کرونا بر رشد اقتصادی جهان در امسال میلادی، پیش بینی خود برای فراوری ناخالص داخلی (GDP) جهان را کاهش داد.سازمان بین المللی اقتصادی مستقر در پاریس با هشدار درباره تاثیر شیوع ویروس کرونا بر اقتصاد جهانی اعلام نموده است که رشد اقتصادی جهان در سال 2020 با کاهش نیم درصدی در مقایسه با پیش بینی قبلی، 4/ 2 درصد خواهد بود. این پیش بینی جدید پایین ترین شاخص رشد اقتصادی جهان از زمان بحران اقتصادی 2009-2008 میلادی خواهد بود.در پیش بینی این سازمان فرض بر این است که شیوع ویروس کرونا امسال کاهش می یابد اما شیوع این ویروس آینده رشد اقتصادی جهان را به طرز قابل ملاحظه ای تضعیف نموده است.این سازمان بین المللی در نخستین گزارش جامع خود از تاثیر شیوع این ویروس بر کشورهای عظیم اقتصادی جهان خاطرنشان کرد که اقتصاد جهانی تا به امروز با خطر کاهش رشد در سه ماه نخست سال 2020 میلادی روبرو است.

در چین ویروس کرونا موسوم به کووید 19 در آذر ماه (دسامبر) شیوع یافت و انتظار می رود فراوری ناخالص داخلی این کشور فقط 9/ 4درصد باشد که در مقایسه با پیش بینی اولیه سازمان همکاری و توسعه اقتصادی در آبان ماه (نوامبر) کاهشی 8/ 0 نقطه ای را نشان می دهد.این سازمان که 36 عضو دارد در گزارش خود می افزاید: کاهش رشد اقتصادی چین از همین حالا در سراسر جهان احساس می گردد چرا که شیوع ویروس، فراوری، تجارت، گردشگری و سفرهای تجاری را تضعیف نموده است.کوشش ها برای مهار ویروس در چین شامل قرنطینه و ممنوعیت سفر باعث تاخیر در از سرگیری فعالیت کارخانه ها بعد از تعطیلات سال جدید چینی و کاهش شدید در فعالیت های بخش خدماتی شده است.بر اساس گزارش خبرگزاری فرانسه، تقریبا 90 هزار نفر در بیش از 60 کشور جهان به ویروس کرونا آلوده شده اند و همزمان با کوشش دولت ها برای افزایش همه گیری این ویروس، بیش از 3 هزار نفر جان باخته اند.وزیر دارایی فرانسه امروز دوشنبه خاطرنشان کرد، وزیران دارایی هفت کشور صنعتی جهان موسوم به گروه 7 (G7) این هفته در خصوص آثار شیوع ویرس کرونا بر رشد اقتصادی، با یکدیگر به صورت تلفنی گفت وگو می نمایند.تدروس ادهانوم دبیرکل سازمان جهانی بهداشت با دعوت از بازارهای اقتصادی جهان برای حفظ آرامش خود گفته است وحشت در بازارها به دلیل شیوع ویروس ضرورتی ندارد.کمیسیون بهداشت ملی چین امروز دوشنبه گزارش داد با مرگ 42 نفر دیگر شمار کل جان باختگان چین به 2 هزار و 912 نفر و در سطح جهان به 3 هزار و 44 نفر رسیده است. وقتی چین سرفه خشک کرد؛ چشمه رشد اقتصادی خشک شد!با شیوع ویروس کرونا اقتصاد جهانی هم گویی سرما خورده، تا جایی که کار امروز به نقطه ای ویژه و آسیب رسان در چرخه تجارت جهانی رسیده است.

اقتصاد چین

استفان روچ، عضو هیات علمی دانشگاه Yale در Project Syndicate نوشت: با شیوع کرونا اقتصاد جهانی هم گویی سرما خورده، تا جایی که کار امروز به نقطه ای ویژه و آسیب رسان در چرخه تجارت جهانی رسیده است. فراوری جهانی در سال 2019 تنها 9/ 2 درصد رشد کرد که کمترین میزان از زمان بحران اقتصادی جهانی 2008-2009 بود، حالا نیز اقتصاد در آستانه رکودی چشمگیر تر است. علاوه بر این، آسیب پذیری بیشتر اقتصاد های مهم جهان طی سال گذشته افزایش یافته و چشم انداز اوایل سال 2020 را از همه سال ها تیره تر نموده است. در ژاپن، به عنوان چهارمین اقتصاد عظیم جهان، رشد با نرخ سالانه 3/ 6 درصد در سه ماهه چهارم رقم خورد. در ماه دسامبر فراوری صنعتی آلمان به عنوان پنجمین اقتصاد جهان به منفی 5/ 3 درصد و در فرانسه به عنوان دهمین اقتصاد جهان به منفی 5/ 2 درصد کاهش یافت. در این بین تنها آمریکا به عنوان دومین اقتصاد عظیم جهان اگرچه از خود مقاومت بیشتری نشان داد، اما رشد فراوری ناخالص داخلی واقعی در سه ماهه چهارم سال 2019 به سختی رشد کرد. در چین نیز که اکنون عظیمترین اقتصاد جهان از نظر قدرت خرید است، نرخ برابری - رشد در سه ماهه آخر سال 2019 به پایین ترین نرخ 27 سال گذشته یعنی تنها 6 درصد تنزل یافته است.به عبارت دیگر، در ابتدای امسال اوضاع اقتصادی مساعد نبود. با وجود این اوضاع به یکباره اتفاقی ناگهانی هم رخ داد و آن شوک شیوع کووید- 19 در چین بود. طی یک ماه گذشته، ترکیبی از قرنطینه بی سابقه در استان هوبی با 5/ 58 میلیون نفر جمعیت و محدودیت های شدید در زمینه سفر های درون شهری و بین المللی اقتصاد چین را به نوعی بن بست کشانده است. از 20 فوریه، مصرف زغال سنگ که هنوز 60 درصد از کل انرژی مصرفی چین را شامل می گردد نسبت به سال گذشته 38 درصد کاهش داشته است و میزان حمل و نقل در سطح کشور بسیار پایین بود، این امر بازگشت تقریبا 300 میلیون کارگر مهاجر به چین را بسیار سخت کرد. از سوی دیگر کارخانه ها بعد از تعطیلات سالانه سال نو چینی همچنان تعطیل ماندند.

تعطیلی درچین؛ درماندگی شرکت ها

چین عظیمترین صادرنماینده جهان است بنابراین تعطیلی کسب و کار ها ضربه ای عظیم به چرخه تامین محصولات در سطح جهان زده است. تحقیقات اخیر نشان می دهد که کمپانی جی وی سی GVC نزدیک به 75 درصد رشد در تجارت جهانی را به خود اختصاص داده و چین مهم ترین سهم در این رشد را داشته با بحرانی جدی روبه رو است. هشدار کاهش درآمد اخیر اپل نیز دقیقا بر سهم چین در این کمپانی تاکید می نماید.اما عوارض جانبی تقاضا نیز بسیار مهم است. از این گذشته، چین اکنون عظیمترین منبع تقاضای خارجی برای بیشتر اقتصاد های آسیایی است. با کمال تعجب، داده های تجاری برای ژاپن و کره در اوایل سال 2020 نشان از تضعیف اقتصاد این کشور ها دارد.

احتمالا کاهش عرضه و تقاضا از طرف چین نقش عمده ای در اقتصاد آلمان و به طور کلی اروپا بگذارد ضمن اینکه آمریکا نیز یقینا تاثیر خواهد پذیرفت. افت وخیز شدید در اعلامیه اولیه مدیران خرید آمریکا در ماه فوریه، چنین تاثیری را به وضوح نشان می دهد و بیانگر این است که در اقتصاد امروز جهانی هیچ کشوری از تلاطم و بحران دیگری در امان نیست.

در سرانجام، این اپیدمیولوژیست ها هستند که باید حرف آخر را در خصوص شیوع کووید- 19 و تاثیر آن بر اقتصاد جهانی بزنند. در حالی که این علم فراتر از تخصص اپیدمیولوژیک حیطه کاری است، اما این نکته مطرح می گردد که با توجه به رفتار ویروس فعلی به نظر می رسد کرونا مسری تر از سارس، اما با کشندگی کمتر باشد. 17 سال پیش در زمان شیوع ویروس سارس در پکن فضای ترس و نگرانی آن روز ها در چین به خوبی تعیین بود. در آن موقع فراوری ناخالص داخلی نوسان یک تا دو درصدی را تجربه کرد و بعد از چهارماه هم به حالت عادی بازگشت، اما شرایط در آن موقع بسیار متفاوت تر از امروز بود. در سال 2003، چین با رشد ناخالص داخلی واقعی 10 درصد و اقتصاد جهان 3/ 4 درصد در حال رشد بود.

نکته قابل توجه در خصوص شرایط امروز و شیوع کرونا این است که شوک فعلی در مهم ترین موتور رشد جهانی متمرکز شده است. صندوق بین المللی پول سهم چین از فراوری جهانی را در امسال 7/ 19 درصد، یعنی بیش از دو برابر سهم 5/ 8 درصدی اش در سال 2003، در زمان شیوع سارس اعلام نموده است. علاوه بر این، با توجه به اینکه چین از سال 2008 میلادی به این سو، 37 درصد رشد تجمعی در فراوری ناخالص داخلی جهان را به خود اختصاص داده است. خطر رکود آشکار جهانی در نیمه اول سال 2020 کاملا ملموس است.در حالی که فراوری واکسن حداقل 6 تا 12 ماه زمان خواهد برد، متخصصان می گویند گرم شدن هوا در نیمکره شاقتصادی و با اقدامات مهار نماینده می توان انتظار داشت که طی چند ماه آینده میزان شیوع ویروس ابتدا به اوج و سپس فروکش کند، اما پاسخ اقتصادی بدون شک منحنی پایین آمدن عفونت ویروس را به تاخیر می اندازد، زیرا برداشته شدن قرنطینه ها و محدودیت های سفر به دلیل مضرات اقتصادی آن می تواند امکان شیوع دوباره را فراهم کند. اقدامات محرک اخیر چین که عمدتا به بازگشت دوباره پس از قرنطینه انجام می گردد، محدودیت های فعلی را جبران نمی نماید.هنگامی که کرونا شیوع پیدا کرد، اقتصاد جهانی ضعیف و ضعیف تر شد. در مجموع جهت بازیابی اقتصاد مانند آنچه در زمان شیوع سارس دیدیم بسیار سخت خواهد بود.

آدینه سیاه ویروسی در وال استریت

ویروس کرونا تنها در 2 هفته بیش از 6 هزار میلیارد دلار از ارزش بورس های اقصی نقاط جهان را محدود کرد. شیوع گسترده کرونا در مناطق مختلف جهان، باعث افزایش ترس و نگرانی نسبت به اپیدمیک شدن آن شده است. به همین دلیل بازارهای سهام دچار افت بسیار شدیدی شده اند. در وال استریت سه شاخص مهم S&P500، نزدک کامپوزیت و داوجونز بالغ بر 10 درصد از ارزش سهام خود را ظرف مدت یک هفته از دست داده اند و وارد مرحله اصلاح شدند. به عنوان مثال در آمریکا تا به امروز شرکت اپل بر اثر خسارت ناشی از ویروس کرونا دچار مشکل گردش اقتصادی شدیدی شده است.

همچنین مایکروسافت نیز با مشکل مشابهی روبه رو است. در این شرایط که نااطمینانی در اتمسفر بازارهای جهانی به اوج خود رسیده، پناهگاه های امن مانند طلا، ین ژاپن و فرانک سوئیس از اقبال بیشتری برخوردار هستند. البته اونس طلا دچار نوساناتی در طول هفته گذشته شد؛ اما در نهایت توانست با 5/ 0 درصد رشد به قیمت 1650 دلاری نزدیک گردد. ین ژاپن و فرانک سوئیس از اقبال بهتری برخوردار بودند و در طول هفته حدود 2درصد در برابر دلار آمریکا که 3/ 0 درصد افت نموده بود، رشد کردند. تحلیلگران اقتصادی پیش بینی های مربوط به فرایند رشد اقتصادی چین و جهان را کاهش دادند. سیاست گذاران در آسیا، اروپا و آمریکا نیز برای وقوع محتمل رکود اقتصادی آماده شده اند. شاخص مهم بازار سهام چین MCI300 که نشان دهنده ارزش شرکت های مستقر در شانگهای و شنژن است، از دوره گسترش ویروس کرونا تا به امروز بیش از 278 واحد افت را تجربه کرد.

اقتصاد هند زیر اهرم ویروس کرونا

هند به عنوان سومین اقتصاد عظیم آسیا درست با آغاز نشانه های بهبود و پیش بینی های رشد چشمگیر اقتصادی این کشور، گسترش این ویروس چینی یک تهدید جدید برای اقتصاد این کشور شد.طبق پیش بینی های نظرسنجی های اجرا شده، داده های روز آدینه نشان گر این امر است که شاخص رشد اقتصادی برای اولین بار طی هفت ماه گذشته شتاب گرفته و تا ماه دسامبر به 7/ 4 درصد رسیده است. ولی این رشد با آغاز کرونا موجب اختلال در زنجیره های عرضه جهانی شد، زیرا چین کارخانه ها را تعطیل کرد و فعالیت های تجاری آنها محدود شد.

سقوط تقاضای مصرف نمایندگان هندی

رشد 3/ 4 درصدی هند در سه ماه گذشته احتمالا ناشی از رشد مجدد در فراوری مزرعه، بهبود صنعت خدمات و افزایش هزینه های دولت است. اما فرایند بهبودی نابرابر است، زیرا تعداد زیادی از شاخص های فرکانس بالا نشان می دهد میزان مصرف 60 درصد فراوری ناخالص داخلی را تشکیل می دهد و هنوز هم ضعیف است. در نتیجه، اقتصاددانان انتظار دارند که دولت برآورد خود را از رشد 5 درصدی فراوری ناخالص داخلی برای سال اقتصادی تا ماه مارس، یعنی پایین ترین سطح 11 ساله، حفظ کند.

ویروس کرونا لایه جدیدی از این عارضه را اضافه می نماید. بانک جهانی با مشاهده رشد اقتصاد جهانی در نیمه اول سال 2020 احتمالا از کاهش سرعت رشد 5/ 2 درصدی پیش بینی شده برای کل سال در میان اختلال در عرضه همه چیز از اجزای خودرو گرفته تا مواد دارویی، خبر می دهد. همچنین به دلیل آنکه رشد اقتصادی بیشتر در ماه های اکتبر و دسامبر سال گذشته کاهش یافته؛ بانک مرکزی تحت فشار قرار خواهد گرفت تا با استفاده از ابزارهای سیاست جدید خود سیستم های پولی را سهولت بخشد.

از نظر یکی از مقامات بانک مرکزی هند سیاست موجب اختلال در اقتصاد و رشد این کشور شده و دهلی سال هاست که با اختلافات فرقه ای روبه رو شده است. هند بیش از یک پنجم کالاهای غیر نفتی و غیر طلای خود را از چین وارد می نماید و توقف فراوری در این کشور خطرات نزولی را برای پنجمین اقتصاد عظیم جهان به همراه دارد.حتی قبل از آغاز انتشار این ویروس، آنالیز ها نشان می داد که هزینه های مصرف نماینده در حال کاهش بوده و تمایلات برای انجام اقدامات تجاری با اقتصادی ناخوشایند همراه بوده است.

آمارها نشان می دهد خروجی و بازدهی کارخانه ها دو سوم کمتر از سه ماهه چهارم سال 2019 شده و با اختلالاتی روبه رو است. ضعف پایدار در بعضی از بخش های اقتصادی به همراه تهدید ویروس کرونا، بانک مرکزی هند را ترغیب نموده که پس از کاهش نرخ بهره 135 پایه ای در سال گذشته، درب را برای تسکین بیشتر سیاست باز نگه دارد. آر بی ای در جدیدترین جلسه سیاست گذاری خود در ماه فوریه گفته که این ویروس روی صنعت گردشگری این کشور قطعا تاثیر می گذارد.

وزیر نیرو نیز اعلام نموده که دولت آماده است با تدابیری برای مقابله با تاثیر این ویروس پاسخ دهد و تدابیر لازم را برای هر چه کمتر کردن اثرات منفی آن بر اقتصاد انجام دهد. پیش از کرونا، دولت اهداف کسری بودجه را برای تحریک رشد اقتصادی گسترش داده بود و پیش بینی می شد که امسال در بیش از یک دهه ضعیف ترین نرخ کسری مشاهده گردد، ولی با وجود این کرونای مرگبار بعید نیست که در این میزان نیز تغییراتی صورت گیرد.